Samsun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Nevruz Bayramı (21 Mart)

Farsça Nev (yeni) ve Ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen NEVRUZ, Kuzey Yarımküre’de bulunan ülkelerde özellikle Türkçe ve Farsça konuşan topluluklar arasında yaygın olarak kutlanan mevsimlik bir bayramdır. Bu topluluklar tarafından yılbaşı olarak da kabul edilen Nevruz, gece ile gündüzün eşit olduğu Miladi 21 Mart, Rumi 9 Mart tarihine rastlamaktadır.

Tabiatın kıştan kurtuluşunun, bolluk ve berekete kavuşmanın simgesi olma yanında, toplumların yaşamlarındaki hareketliliklerin, başlangıçların ve dönüm noktalarının da ifade edildiği bir gün olma hüviyetini taşıyan Nevruz'u elimizdeki mevcut veriler ışığında bir tek kaynağa bağlayarak açıklamak mümkün değildir. Orta Asya’dan Balkanlara kadar uzanan geniş bir coğrafyada kutlanan Nevruz, her milletin kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği bir gün olma özelliğini taşımaktadır.

Nevruz, Türkler tarafından bir kurtuluş günü olarak algılanmış ve doğadaki dirilişle özdeşleştirilerek kutlanmıştır. Türkler, tabiatın uyanmasına mutluluğun işareti olarak bakmış ve bunu kutlamışlardır. Bu kutlamalarla ilgili olarak ortaya çıkan inanış ve âdetler halk geleneğine dönüşmüş, “Nevruz” kelimesiyle bütünleşmiş ve zamanla bir bayram hüviyeti kazanmıştır.

İslamiyet öncesi dönemde kutlanan Nevruz’a İslamiyet'in kabulünden sonra da sıcak bakılmıştır. Bu dönemde de her bir Türk topluluğu kendi yaşadığı döneme veya yaşadığı coğrafyaya göre kültürüne, geleneklerine, inanışlarına girmiş olan birtakım unsurlarla bunu zenginleştirip bütünleştirerek bu bayramı kutlama geleneğini devam ettirmiştir.

Anadolu'da Nevruz-i Sultani, Sultan Nevruz, Sultan Navruz, Mart Dokuzu, Yumurta Bayramı gibi farklı adları da bulunan günümüzde de canlı bir şekilde kutlanmaya devam eden Nevruz, 2009 yılında Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Pakistan, Özbekistan ve Türkiye’nin ortak başvurusuyla “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine”de girmiştir.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu kültürel mirasımızı tanıtmak, korumak, gelecek kuşaklara aktarmak gibi amaçlar doğrultusunda periyodik olarak sempozyum, panel, konferans, açık hava etkinliği, yarışma, belgesel film gösterimi, konser gibi etkinlikler düzenlemektedir.  Yapılan bu etkinlikler ile Nevruz Bayramı'nın geniş halk kitleleri tarafından geleneğine uygun bir biçimde kutlanmasına katkı sağlamak hedeflenmektedir.